Tisav
TÜRKSOY Üyesi Ülkeler Kültür Bakanları Daimi Konseyi 38. Dönem Toplantısı 16 Eylül 2021 tarihinde, 2020 Türk Dünyası Kültür Başkenti Hive’de düzenlendi.
Orta Asya’nın kadim şehirlerinden Özbekistan’ın incisi Hive’de Özbekistan Kültür Bakanı ve TÜRKSOY Dönem Koordinatörü Ozodbek Nazarbekov’un ev sahipliğinde gerçekleştirilen toplantıya Özbekistan Başbakan Yardımcısı ve Turizm Bakanı Aziz Abduhakimov, Azerbaycan Kültür Bakanı Anar Kerimov, Kırgızistan Kültür, Bilgi, Spor ve Gençlik Bakanı Kairat İmanaliyev, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Kazakistan Kültür ve Spor Bakanı Yardımcısı Nurkıssa Dauyeshov, Türk Konseyi Genel Sekreteri Bağdat Amreyev, TÜRK-PA Genel Sekreteri Altınbek Mamayusupov ve çevrim içi olarak TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, Türkmenistan Kültür Bakanı Yardımcısı Nursahet Shirimov, Gagavuz Yeri (Moldova) Kültür ve Turizm Baş İdaresi Başkanı Marina Semionova, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Milli Eğitim ve Kültür Bakanı Olgun Amcaoğlu katıldı. Toplantıda onur konuğu olarak Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Péter Szijjártó da yer aldı.
Türk Dünyası kültür bakanlarını bir araya getiren toplantıda, TÜRKSOY 37. Dönem Toplantısı’ndan bu yana geçen sürede yapılan çalışmaların değerlendirilmesi, önümüzdeki dönem içinde yapılması gereken faaliyetlerin programlanması ve TÜRKSOY’un çalışma programının kararlaştırılması hususlarıyla birlikte 2022 Türk Dünyası Kültür Başkenti’nin seçilmesi, Anma Yılı ilan edilecek Türk Dünyası’nın görkemli şahsiyetlerinin belirlenmesi gibi TÜRKSOY’un gelecek yılki çalışmalarına yön verecek önemli konular ele alındı.
Toplantıda açış konuşmasını yapan Aziz Abduhakimov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in Hive’de düzenlenen bu toplantının en üst düzeyde yapılmasına çok önem verdiğini ve bu doğrultuda kendisini görevlendirdiğini kaydederek, TÜRKSOY üyesi ülkeler kültür bakanlarını tarihi Hive şehrinde ağırlamaktan duydukları memnuniyeti dile getirdi.
Abduhakimov, TÜRKSOY’un Türk devletleri arasındaki kardeşlik ilişkilerini pekiştirme ve Türk kültürünü dünyaya tanıtmaya yönelik çalışmalarını takdir ettiklerini belirterek, TÜRKSOY’un çeşitli etkinliklerinin üye ülkelerin, sanatçı ve bilim insanları arasında iş birliğinin geliştirilmesi için büyük imkân sunduğunu vurguladı.
Ülkesinin TÜRKSOY ile ilişkilerine önem verdiğini dile getiren Abduhakimov, “Yakın günlerde Özbekistan’ın TÜRKSOY’a tam üyeliğine ilişkin mevzuatın tamamlanması konusunda olumlu kararın kabul edilmesi bekleniyor.” dedi.
Geçirdiği hastalık nedeniyle toplantıya çevrim içi katılan TÜRKSOY Genel Sekreteri Düsen Kaseinov, göreve başladığı günden itibaren TÜRKSOY üyesi ülkelerin desteğini arkasında hissettiğini belirterek, “Siz kıymetli kültür bakanlarının ve özellikle saygı değer devlet başkanlarımızın destek ve himayeleriyle, kısıtlı imkanlara rağmen önemli projeleri gerçekleştirmiş olmanın gururunu yaşıyorum. TÜRKSOY’a verdiğiniz bu maddi ve manevi destek için minnettarım. Atamız Bilge Kağan’ın öğüdüne uyarak gece uyumadan gündüz oturmadan var gücümüzle çalıştık. Ortak kültürümüzün tüm dünyada tanınması için gayret gösterdik.” şeklinde konuştu.
Düsen Kaseinov, “Bu yıl Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan’ın bağımsızlıklarının 30. yılı. Bu günleri görmek bizlere nasip oldu. Huzurunuzda ülkelerimizin bağımsızlıklarının 30. yılını yürekten kutluyorum. Bu mutluluğu sizinle paylaştığım için bahtiyarım. Bağımsızlığımız bengü olsun!
Bağımsızlığımızı sağlam temellere oturtmak, varlığımızı devam ettirmek için kültür ve sanatımızın yaşatılması, geliştirilmesi çok önemli. Bizler bu bilinçle, var gücümüzle çalışmalarımıza devam edecek, yeni projeleri sizlerin destekleriyle hayata geçireceğiz. Birbirimizden güç alalım, sonsuza dek hep birlikte var olalım” dedi.
TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Doç. Dr. Bilal Çakıcı, Teşkilatın 2020-2021 yıllarına ilişkin mali durumu hakkında bilgi verdi ve yapılan çalışmalara ilişkin sunum yaptı.
-“2022 Türk Dünyası Kültür Başkenti” seçildi
TÜRKSOY Kültür Bakanları Daimî Konseyi 38. Dönem Toplantısında alınan kararla, Bursa şehri, “2022 Türk Dünyası Kültür Başkenti” seçildi.
Toplantıda konuşan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Bursa’nın gelecek yıl için Türk Dünyası Kültür Başkenti olmasını önerirken, “2022 yılı Türk Dünyası Kültür Başkenti olarak Osmanlı devletine başkentlik yapmış, tarihi ve mimari dokusu ile büyüleyen, yeşili ve doğal güzellikleriyle de ziyaret edenleri hayran bırakan Bursa’mızın adaylığını büyük bir memnuniyetle açıklamak istiyorum.
Bursa şehrimizin Türk Dünyası kültür başkenti seçilmesi için sizlerin de desteklerini bekliyor, Hive, Eskişehir ve Kastamonu gibi Bursa’mızın aynı özveri ile çalışarak Türk Dünyası kültür başkentleri arasında yerini alacağına inanıyorum.” dedi.
Toplantıda, katılımcılar öneriyi kabul ederek Bursa’nın 2022 Türk Dünyası Kültür Başkenti olarak ilan edilmesini kararlaştırdı.
Toplantıda konuşan Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, Hive’nin geçen yıl Türk Dünyası Kültür Başkenti olarak açılış törenlerine ve TÜRKSOY Daimi Konseyi 38. Dönem Toplantısı’na ev sahipliği yapmasının planlandığını, ancak Kovid-19 salgını nedeniyle öngörülen faaliyetler ve toplantıların bu yıla ertelendiğini kaydederek, bir yıl gecikme ile de olsa Özbekistan topraklarında yüzyıllar boyunca Türk-İslam medeniyetine beşiklik etmiş Hive gibi kadim bir şehirde buluşmaktan dolayı büyük mutluluk duyduğunu belirtti.
Ersoy, “1990 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne giren İçan Kalesi ile tarihi ve kültürel dokusu ile insanları büyüleyen bu kadim şehir çölün içerisinde adeta bir kültür ovası olarak hizmet etmekte, bizleri karşılamaktadır. Büyük İpek Yolu’ndaki önemli kentlerden olan ve sahip olduğu tarihi dokuyu günümüze kadar taşıyabilmiş, gökyüzü altındaki açık müze – Hive, kültürel değerlerin nasıl korunması gerektiğini ortaya koyan örnek bir başkent olmuştur.” dedi.
2021 yılının, Türk dili ve kültürünün en önemli şahsiyetlerinden Yunus Emre’nin vefatının 700. yıl dönümü olması münasebetiyle UNESCO tarafından anma yıl dönümleri arasına alındığını, aynı zamanda 2021 yılının Cumhurbaşkanı tarafından Yunus Emre ve Türkçe Yılı olarak ilan edildiğini aktaran Ersoy, “Tüm insanlığın ortak değerlerini eşsiz dizelerle dile getiren Yunus Emre’nin mirası olan Türkçenin öneminin vurgulanması, medeniyet birikimiyle bilinçli ve doğru kullanımını sağlanması hedefleriyle ‘Dünya Dili Türkçe’ adıyla yurt içi ve yurt dışında bakanlığımızın koordinasyonunda farklı kurum ve kuruluşlarımızca etkinlikler düzenlemeye devam etmekteyiz”. ifadesini kullandı.
Daimi Konsey üyeleri Türk Dünyası’nın görkemli şahsiyetlerinin anılması ve tanıtılması amacıyla TÜRKSOY tarafından ilan edilen “Anma Yılı” uygulaması çerçevesinde gelecek yıl içerisinde sadece Türk coğrafyasında değil dünya genelinde düzenlenecek etkinliklerle anılacak şahsiyetleri belirledi. İlgili ülke kültür bakanlarının teklifi ile 2022 yılı, doğumunun 100. yılı kutlanacak Kırgız sanat adamı Toktobolot Abdumomunov, doğumunun 100. yılı münasebetiyle Azerbaycanlı besteci Fikret Amirov ile ölümünün 600. yıldönümünde Türk mutasavvıf Süleyman Çelebi’yi anma yılı ilan edilmesi kararlaştırıldı.
– 2022 – Türk Dünyası Kültür Başkenti seçilen Bursa tanıtıldı
Toplantıya katılan Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, 2022 Türk Dünyası Kültür Başkenti seçilen Bursa’yı tanıtan bir sunum yaptı.
Aktaş, Osmanlı devletine ev sahipliği yapmış, Osmanlı’nın ilk başkenti olan Bursa’nın, günümüzde Türkiye’nin nüfus olarak dördüncü ve ihracat açısından da üçüncü büyük şehri olduğunu belirtti. Aktaş, sultanların şehri olan Bursa’da birçok Osmanlı sultanının türbesinin bulunduğunu, şehrin Osmanlı sultanlarının yaptırdığı eserlerle bezeli olduğunu vurguladı.
Bursa’nın 23 müzesi ile kadim Türk kültürünün gözle görüldüğü, zevkle temaşa edildiği nadide yerlerden olduğunu kaydeden Aktaş, Bursa’nın Uludağ ve Mudanya, Gözyazı ve Cumalıkızık, longoz ormanları ve Suuçtu Şelalesi, İznik surları ve Muradiye, Ulu Cami ve Tirilye ile her insanı büyülediğini ve 4 mevsim turizmin doya doya yaşandığı bir şehir olduğunu anlattı.
Aktaş, 33 tarihi han ve çarşısı ile zaman tünelinde yürür gibi Türk mimarisi ve tarihinin adım adım hissedildiği ender şehirlerden biri olan Bursa’nın tarihi ile tabiatın, yeşil ile mavinin uyum içerisinde birleştiği, Sultan külliyeleri, Cumalıkızık’ı ve Hanlar bölgesi ile UNESCO’nun gözde şehri olduğunu vurgulayarak, “Yeşil Bursa” nitelemesini hakkı ile taşıyan şehrin yeşilin her tonunun görülebildiği, 4 mevsim renk cümbüşünün yaşandığı, tabiatın ruha huzur verdiği rengârenk bir şehir olduğunu aktardı. Aktaş, şöyle devam etti: “Bursa tarihi baharat yolu ile tarihi İpek Yolu’nun kesiştiği, ticaretin kalbinin attığı, kültürlerin buluştuğu, dünyanın dört bir yanına ürün çeşidi sunan önemli bir ticaret ve ihracat şehridir. Tarihi İpek Yolu’nun son durağı olan Bursa’mız, dut yaprağından kaftana, kozadan kumaşa giden yolda ipek ve ipek böcekçiliğinde asırlardır öncü şehir olmuştur. 2022 yılı Türk dünyası ve şehrimiz için önem arz eden yıl dönümleri ve etkinliklerin Bursa’da bir araya geldiği bir yıl olacaktır. Bursa’da bir Türk mutasavvıfı olan, ziyaretgahı şehrimizde bulunan, tarihi Ulu Cami’nin ilk imamı ve birçok dile tercüme edilen ilk Türkçe mevlidi şerifin yazarı Süleyman Çelebi’nin vefatının 600. yılı, Bursa’nın düşman işgalinden kurtuluşunun 100. yılıdır. Ayrıca, şehrimiz, bu yıl zanaat ve halk sanatları alanında UNESCO Yaratıcı Şehirleri arasına seçildi.”
Toplantıda konuşan Azerbaycan Kültür Bakanı Anar Kerimov da Azerbaycan’ın Şuşa şehrinin 2023 yılı “Türk Dünyası Kültür Başkenti” için aday olacağını açıkladı.
– TÜRKSOY’un Daimi Konsey Dönem Başkanı Türkiye oldu
Toplantının ardından TÜRKSOY üyesi ülkelerin kültür bakanları toplantıda alınan kararları imzaladı.
TÜRKSOY dönem başkanlığı Özbekistan’dan Türkiye’ye geçerken, bununla ilgili olarak Özbekistan Kültür Bakanı Nazarbekov, Ersoy’a TÜRKSOY’un Daimi Konsey Dönem Başkanlığı sembolünü takdim etti.
Hive Belediye Başkanı Temur Davletov ise “Türk Dünyası Kültür Başkenti” sembolünü Bursa Belediye Başkanı Alinur Aktaş’a teslim etti.
– TÜRKSOY Genel Sekreteri Kaseinov’a Özbekistan Devlet Madalyası verildi
Toplantı sonunda açıklama yapan Özbekistan Kültür Bakanı Ozodbek Nazarbekov, Genel Sekreter Düsen Kaseinov’un Türk Dünyası’nın kültür ve sanatının dünya genelinde tanıtılmasına yaptığı katkılardan ötürü Özbekistan’ın “Medeniyet ve Sanat Fedakarı” Devlet Madalyası’na layık görüldüğünü belirterek, madalyayı Kaseinova iletmek üzere Genel Sekreter Yardımcısı Bilal Çakıcı’ya teslim etti.
TÜRKSOY Üyesi Ülkeler Kültür Bakanları Daimi Konseyi 38. Dönem Toplantısı günün anısına çekilen aile fotoğrafının ardından sona erdi.
