AZERBAYCAN CUMHURİYETİ
Azerbaycan Cumhuriyeti, Batı Asya ile Doğu Avrupa’nın kesişim noktası olan Kafkasya’da yer alan bir ülkedir. Güney Kafkasya’nın en büyük yüzölçümüne sahip ülkesi olan Azerbaycan’ın doğusunda Hazar Denizi, kuzeyinde Rusya, kuzeybatısında Gürcistan, batısında Ermenistan ve güneyinde İran ile komşudur. Kendisine bağlı olan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’nin ise kuzey ve doğusu Ermenistan ile, güneyi ve batısı İran ile çevrilmiştir, Türkiye ile de 17 km’lik sınırı bulunmaktadır.
Azerbaycan, zengin kültürel mirasa sahiptir. Müslümanların çoğunlukta olduğu ülkeler arasında opera, tiyatro gibi sahne sanatlarını barındıran ilk ülke olma özelliğini taşır.
Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti 1918 yılında kurulmuştur, ancak iki yıl sonra 1920, 26 Nisan’da Kızıl Ordu sınırı geçerek Azerbaycan’a girmiş, 28 Nisan 1920’de Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kurulmuş ve ardından Sovyetler Birliği topraklarına katılmıştır. Ülkenin tekrar bağımsızlığını kazanması 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılması ile gerçekleşmiştir. Karabağ Savaşı sırasında Ermenistan, Dağlık Karabağ bölgesini ve bu bölgenin çevresindeki yedi rayonu işgal etmiştir. Dağlık Karabağ’da ortaya çıkan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti, fiilen savaşın sona ermesinden bu yana bağımsız olmasına rağmen, diplomatik anlamda hiçbir devlet tarafından tanınmamaktadır ve Azerbaycan’a bağlı bir de jure bölge olarak kabul edilmektedir.
Azerbaycan, üniter bir anayasal cumhuriyettir. Türk Keneşi ve TÜRKSOY’un üyesidir. 158 ülkeyle diplomatik ilişkisi ve 38 uluslararası kuruluşa üyeliği vardır.
Başkenti: Bakü
Resmi dili: Azerbaycan Türkçesi
Önemli Şehirleri: Bakü, Gence, Sumgayıt, Mingeçevir, Lenkeran, Nahçivan, Şirvan
Nüfus:
(2019 nüfus sayımı) 10.081.061’dir. Toplam nüfusun %50,1’i kadındır.
Yüzölçümü: 86.600 km2
GSYİH (SAGP): 168,4 milyar dolar (2015 tahmini)
GSYİH (Nominal): 87,793 milyar dolar (2015 tahmini)
GSYİH (Nominal) Kişi başına: 9,278 dolar (2015 tahmini)
Para birimi: Manat
Etnik Gruplar :
Azeri Türkleri (%91,6), Lezgiler (%2,02), Ruslar (%1,35), Ermeniler (%1,34), Diğer (%2,43)
Yönetim şekli: Yarı başkanlık sistemli baskın partili üniter cumhuriyet
Cumhurbaşkanı: İlham Aliyev
Demokratik Cumhuriyet : 28 Mayıs 1918
Sovyet Sosyalist Cumhuriyet: 28 Nisan 1920
Sovyetlerden bağımsızlık: 18 Ekim 1991
Önemli Günler:
Nevruz: 21 Mart
Zafer Günü: 9 Mayıs
Cumhuriyet Bayramı: 28 Mayıs
Milli Kurtuluş Günü: 15 Haziran
Bağımsızlık Günü: 18 Ekim
Önemli şair ve yazarları :
Nizami Gencevi, Seyit Nesimi, Mirza Fetali Ahundov, Ahmed Cevad, Bahtiyar Vahapzade